مضرات و فواید اسید سیتریک را بشناسید
اسید سیتریک یا سیتریک اسید نوعی اسید آلی است و در مرکباتی مثل لیمو، پرتقال، نارنگی و گریپ‌فروت یافت می‌شود، در واقع میتوان گفت مزه ترش میوه‌ها بخاطر وجود اسید سیتریک در آنهاست.
خواص طعم دهندگی و نگهدارندگی اسید اصلیترین دلیل برای استفاده از آن در صنایع غذایی می‌باشد. مصرف اسید سیتریک به طور کلی مضر نیست و دارای فوایدی برای بدن می‌باشد. اما خواص اسید سیتریک چیست؟ چرا استفاده از اسید سیتریک در برنامه غذایی توصیه می‌شود؟ برای کسب اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید.
اسید سیتریک چه فوایدی دارد؟
از اسید سیتریک در صنایع مختلف از تولیدات مواد غذایی گرفته تا صنعت سیمان استفاده می‌شود. علاوه بر کاربردهای تجاری، این ماده فواید زیادی برای بدن انسان دارد که در ادامه به شرح یکایک این موارد می‌پردازیم.
اسید سیتریک در صنایع غذایی
بیشترین میزان اسید سیتریک تولیدشده در کارخانه‌ها به عنوان افزودنی در صنایع غذایی استفاده می‌شود. لبنیات، نوشیدنی‌ها، غذاهای منجمد، ژله، مربا و آب‌نبات غذاهایی حاوی اسید سیتریک مصنوعی هستند. اسید سیتریک در این غذاها به عنوان تنظیم‌کننده PH، افزایش‌دهنده عطر و طعم غذا و ترش‌کننده به کار می‌رود. طعم اشتهابرانگیز نوشابه‌ها و شیرینی‌ها به خاطر وجود اسید سیتریک در آن‌ها است. این ماده با تنظیم اسیدیته و جلوگیری از رشد باکتری‌ها، باعث حفظ کیفیت و افزایش طول عمر محصولات غذایی و سالم ماندن کنسروها می‌گردد.
اسید سیتریک در صنعت دارو
حدود 20 درصد از اسید سیتریک تولیدی در کارخانه‌ها در ساخت مکمل‌های غذایی استفاده می‌شود. این ماده در جذب بهتر ترکیبات مکمل‌هایی مثل کلسیم و منیزیم مؤثر است. اسید سیتریک جهت بهبود طعم شربت‌ها و قرص‌های جویدنی و همچنین کمک به تثبیت و حفظ مواد سازنده در صنعت دارویی کاربرد دارد.
کاربرد اسید سیتریک در تولید مواد شوینده
اسید سیتریک یک ضدعفونی‌کننده است که در تولید مواد شوینده و پاک‌کننده به کار می‌رود. این ماده برای زدودن لکه‌های سخت و از بین بردن زنگ‌زدگی بسیار مؤثر است. افزودن اسید سیتریک به صابون‌ها باعث بهتر کف کردن آن‌ها در آب سخت می‌شود. به طور کلی اسید سیتریک به کار رفته در صنعت تولید شوینده، معادل 10 درصد از کل اسید سیتریک تولیدشده در کارخانه‌ها است.
کاربرد اسید سیتریک در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی
از اسید سیتریک در تنظیم PH محصولات آرایشی و مراقبتی همچون لوسیون‌ها، کرم‌ها و ژل شستشو استفاده می‌شود تا به شکل سازگار با پوست انسان عمل کنند. استفاده از اسید سیتریک در این مواد به لایه‌برداری هر چه بهتر پوست و از بین بردن سلول‌های مرده کمک می‌کند. همچنین در استفاده از محصولاتی که حاوی این اسید طبیعی هستند، واکنش‌های آلرژیک کمتری مشاهده می‌شود.
اسید سیتریک چه فوایدی برای سلامتی دارد؟
یکی از مشتقات اسید سیتریک، سیترات است. مکمل‌هایی مثل سیترات کلسیم نسبت به فرم‌های دیگری همچون کربنات کلسیم آسان‌تر جذب می‌شوند و عوارض جانبی کمتری نیز ایجاد می‌کنند. همچنین منیزیم به همراه سیترات قابلیت زیست‌پذیری بیشتری نسبت به سولفات منیزیم و اکسیدمنیزیم دارد. اسید سیتریک در جذب مکمل روی نیز بهتر عمل می‌کند.
فرمی از اسید سیتریک به نام سیترات پتاسیم، مانع ایجاد سنگ کلیه در بدن می‌شود و به جداسازی و دفع توده‌های جامدی که از قبل در کلیه وجود داشتند، کمک می‌کند. همچنین مصرف مواد غذایی همچون مرکبات که به طور طبیعی حاوی اسید سیتریک هستند، در این زمینه مفید است.
از اسید سیتریک در قرص‌های جوشان، داروهای لاغری، مواد رفع‌کننده خشکی دهان و ملین‌ها استفاده می‌شود.
علاوه بر کاربردهای بالا از اسید سیتریک در موارد زیر نیز استفاده می‌گردد.
- انتقال خون
- رفع بوی نامطبوع حین ظاهر کردن عکس
- جایگزین اسیدنیتریک در تولید فولاد ضدزنگ
- جایگزین بدون بوی سرکه سفید در رنگزی خانگی
- لحیم‌کاری
- دباغی چرم
- تولید پلیمر
- آبکاری
- تنظیم اسیدیته خاک در کشاورزی
- تولید سیمان کندگیر
و …
مضرات اسید سیتریک
اسید سیتریک مصنوعی که در کارخانه‌ها تولید می‌شود توسط سازمان غذا و دارو، بی‌خطر اعلام شده‌است؛ اما در برخی گزارشات، واکنش‌های آلرژیک از این ماده ذکر شده که نشان از حساسیت‌زا بودن آن در برخی افراد دارد. تورم و درد مفاصل، مشکلات عضلانی و تنگی نفس از عوارضی است که تاکنون ناشی از مصرف اسید سیتریک صنعتی اتفاق افتاده‌است. البته مطالعات بیشتری باید در مورد آثار مصرف این ماده افزودنی انجام گیرد و محققان می‌گویند نمی‌توان ثابت کرد که این عوارض تنها در اثر مصرف اسید سیتریک مصنوعی بروز کرده‌است. دانشمندان می‌گویند احتمالا این مشکلات مربوط به بقایای کپکی است که به طور معمول در روند تولید اسید سیتریک به کار می‌رود. در هر صورت علائم گفته‌شده تا بحال در کسانی که اشکال طبیعی این ماده را مصرف می‌کنند، مشاهده نشده‌است.
موارد زیر برخی از مضراتی است که ممکن است اسید سیتریک ایجاد کند.
- ایجاد سرفه و گلودرد در اثر استنشاق ذرات معلق اسید سیتریک
- ایجاد درد و قرمزی در اثر تماس این ماده با چشم
- تخریب مینای دندان در اثر مصرف طولانی‌مدت و مکرر
- تحریک اشتها و افزایش وزن
- درد معده
و …
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این محصول با گروه بازرگانی زکیّه تجارت در تماس باشید، این شرکت تنها نماینده انحصاری اسید سیتریک TTCA و ENSIGN در ایران می‌باشد.